Het GLB 2023-2027: vormgeven aan de toekomst van de Europese landbouw
Landbouw vormt de kern van het voedsel, het landschap en de plattelandsgemeenschappen in Europa, en het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) van de EU is er om dit sterk te houden. Het nieuwe GLB, dat loopt van 2023 tot 2027, brengt grote veranderingen met zich mee in de manier waarop steun wordt verleend, waarbij meer nadruk wordt gelegd op duurzaamheid, eerlijkheid en flexibiliteit.
Voor het eerst heeft elk EU-land zijn eigen nationale strategisch plan, afgestemd op de lokale behoeften maar binnen het kader van gemeenschappelijke EU-doelstellingen. Dat betekent dat de GLB-middelen gerichter worden ingezet: ter ondersteuning van het inkomen van landbouwers, ter beloning van groenere praktijken en ter versterking van plattelandsgebieden.
Tien belangrijke doelstellingen
Het GLB 2023-2027 is opgebouwd rond tien doelstellingen die de koers voor de Europese landbouw uitzetten:
- Eerlijk inkomen voor boeren: de landbouw economisch levensvatbaar houden en voedselzekerheid waarborgen.
- Concurrentievermogen: de efficiëntie van landbouwbedrijven vergroten met onderzoek, technologie en digitalisering.
- Sterkere positie in de voedselketen: boeren een eerlijker aandeel in de waarde geven.
- Klimaatactie: emissies verminderen, zich aanpassen aan klimaatverandering en duurzame energie bevorderen.
- Milieuzorg: bodem, water en lucht beschermen en tegelijkertijd het gebruik van chemicaliën verminderen.
- Biodiversiteit en landschappen: het verlies aan biodiversiteit een halt toeroepen en habitats in stand houden.
- Generatievernieuwing: jonge landbouwers aantrekken en ondersteunen.
- Levendige plattelandsgebieden: werkgelegenheid, gendergelijkheid en lokale ontwikkeling bevorderen.
- Kwaliteit van voedsel en gezondheid: veilig, voedzaam en duurzaam voedsel leveren en tegelijkertijd het dierenwelzijn verbeteren.
- Kennis en innovatie: digitale hulpmiddelen, onderzoek en opleiding verspreiden om de landbouw te moderniseren.
Rechtstreekse betalingen
Rechtstreekse betalingen blijven de kern van de GLB-steun en bieden landbouwers stabiliteit in een sector waar prijzen en weersomstandigheden onvoorspelbaar kunnen zijn. Het nieuwe systeem zorgt niet alleen voor een evenwicht tussen inkomenssteun en duurzaamheid, maar ook voor een eerlijkere verdeling van de middelen:
- Basisinkomenssteun: een vast bedrag per hectare.
- Herverdelingsbetalingen: extra steun voor kleine en middelgrote landbouwbedrijven, waarbij ten minste 10 % van de rechtstreekse betalingen voor hen wordt gereserveerd.
- Aanvullend inkomen voor jonge landbouwers: speciale middelen om de volgende generatie te helpen zich te vestigen, waarbij 3 % van de betalingen wordt toegewezen aan jonge landbouwers.
- Milieuregelingen: vrijwillige betalingen ter beloning van praktijken die de biodiversiteit beschermen, de bodem verbeteren of de uitstoot verminderen.
- De betalingen zijn gekoppeld aan sociale en arbeidsnormen, waardoor steun aan landbouwbedrijven wordt gekoppeld aan eerlijke arbeidsomstandigheden.
Duurzaamheid centraal
Het GLB voor 2023-2027 heeft groenere ambities dan ooit tevoren. Ten minste 25 % van de rechtstreekse betalingen moet naar milieumaatregelen gaan, om landbouwers aan te moedigen praktijken zoals diversificatie van gewassen, precisielandbouw en emissiearme technologieën toe te passen. Landbouwers krijgen ook strengere eisen opgelegd om bodem en water te beschermen, met steun voor investeringen in hernieuwbare energie en klimaatvriendelijke innovaties.
Ondersteuning van het plattelandsleven
Naast akkers en vee investeert het GLB ook in plattelandsgebieden, door de infrastructuur te verbeteren, diversificatie aan te moedigen en lokale gemeenschappen te ondersteunen. Dit maakt landbouwgebieden aantrekkelijker om te wonen, te werken en een bedrijf te starten.
Waarom deze veranderingen ertoe doen?
Het GLB 2023-2027 gaat niet alleen over subsidies, het is een routekaart voor de toekomst van de Europese landbouw. Door eerlijkere betalingen, klimaatmaatregelen en ondersteuning van innovatie te combineren, wil het de landbouw concurrerend, veerkrachtig en groen houden en tegelijkertijd de plattelandsgemeenschappen versterken.
Het komt erop neer dat?
Als je een boer bent in de EU, het GLB 2023-2027 is ontworpen om je te ondersteunen — met eerlijkere betalingen, groenere kansen en steun om te groeien voor de toekomst.